از روز دوشنبه ۱۴آبان ۹۷ شدیدترین تحریمهای تاریخ علیه رژیم آخوندی اجرایی شد. اما در این میان موضوع معافیت ۸کشور از تحریمهای نفتی رژیم مطرح است. چیزی که رژیم هم از دیروز بسیار روی آن مانور می‌کند.
موضوع این معافیتها چیست؟
آیا اینها شکافی در تحریمها و به صفر رساندن فروش نفت رژیم نیست؟
آیا معافیت ۸کشور از تحریم نفتی، یک امتیاز و یک موفقیت برای آخوندها نیست؟
مگر آمریکا بارها نگفته می‌خواهد فروش نفت رژیم را به صفر برساند؟ پس چرا معافیت ۸کشور از تحریمها را می‌پذیرد؟
در رابطه با معافیت ۸کشور، جزئیات این موضوع چیست؟
این نکته، معافیت از تحریمها نیست. چون تحریمها یک تمامیت است. نفتی، بانکی، کشتیرانی و... در حالی‌که این معافیت اولاً موقتی است، ثانیا تنها در زمینه واردات نفت از رژیم است.
اما در رابطه با موضوع معافیت این ۸کشور از تحریم نفتی از مدتی پیش که به سرآمد آغاز تحریمها نزدیک می‌شدیم، زمزمه‌هایی در این‌باره شنیده می‌شد که آمریکا به تعدادی از کشورها معافیت خواهد داد.
در نهایت روز دوشنبه ۱۴آبان ۹۷ که وزیر خارجه و وزیر خزانه‌داری آمریکا درباره بازگشت تحریمها کنفرانس مطبوعاتی گذاشتند، نام این ۸کشور را اعلام کردند.
اما هر دو مقام آمریکایی تأکید کردند که:
اولا این معافیتها موقت است. روز سه‌شنبه ۱۵آبان ۹۷ هم خبرگزاریها اعلام کرده و گفتند که سقف زمانی این معافیت ۱۸۰روز یا ۶ماه است.
البته برایان هوک در کنفرانس مطبوعاتی پیش از اجرایی شدن تحریمها گفت این ۶ماه هم به‌خاطر «قانون بودجه دفاع ملی سال ۲۰۱۲» است. برایان هوک رئیس گروه اقدام ایران در وزارت‌خارجه آمریکا تأکید کرد این‌طور نیست که در عمل همه این کشورها ۱۸۰روز فرصت داشته باشند. بلکه تعدادی از آنها زودتر باید خرید نفت از رژیم را به صفر برسانند.
شروط موقت معافیت
نکته مهم بعدی شروطی است که آمریکا برای درآمد خرید نفت این کشورها از رژیم گذاشته و همان‌طور که ابتدا توضیح داده شد،
اول: این‌که این معافیت کاملا موقت است. در طولانی‌ترین حالت برای برخی از این ۸کشور تنها ۱۸۰روز است.
پومپئو هم اعلام کرد همین الآن ۲تا از این کشورها خرید نفت از رژیم را به صفر رسانده‌اند.
دوم: درآمد به صندوقی ریخته می‌شود که رژیم تنها می‌تواند از آن برای خرید دارو و مواد غذایی استفاده کند.
در همین رابطه سه‌شنبه ۱۵آبان ۹۷ خبرگزاریها گزارش دادند که «کشورهای واردکننده به جای پرداخت بهای نفت خریداری شده به دولت جمهوری اسلامی، تا لغو کامل تحریمها آن را در حساب ویژه‌یی به امانت خواهند گذاشت». در همین رابطه هم خبرهایی بود که سوئیس در حال آماده‌سازی چنین صندوقی است!
رویترز هم در همین روز گفت: «این معافیتها دربرگیرنده شرایط از جمله افشای روش‌های تسویه‌حساب از سوی خریداران نفت ایران است».
یعنی کشورهایی که نفت را می‌خرند، باید کنترل کنند که پولی که در همان صندوق به رژیم داده می‌شود، چگونه خرج شده. یعنی شیوه‌های کنترلی کامل برای این‌که رژیم به مصارفی غیر از دارو و غذا نرساند.
یعنی در هر حال هیچ پولی به دست رژیم نمی‌رسد.
شرط سوم معافیت موقت
سوم: پومپئو روز دوشنبه ۱۴آبان ۹۷ تأکید کرد که این ۸کشور هم باید مستمر میزان واردات نفت از رژیم را کاهش دهند. اصلاً یکی از علت‌هایی که به این ۸کشور معافیت موقت داده شده، این است که تا امروز هم خرید خود را پیوسته از رژیم کاهش داده‌اند.
سه‌شنبه ۱۵آبان ۹۷ رویترز گزارش داد چین(که تازه از بزرگترین واردکنندگان نفت رژیم است) طی این ۱۸۰روز، روزانه تنها می‌تواند ۳۶۰هزار بشکه نفت از رژیم بخرد. در حالی‌که طی ماههای ژانویه تا سپتامبر چین روزانه ۶۵۵هزار بشکه نفت ایران وارد می‌کرده. طبعاً قبلش در زمان برجام بیشتر هم بوده است. پس می‌بینیم که در دوران معافیت موقت همین میزان وارداتش هم نصف می‌شود و باید همین را هم طی ۱۸۰روز تدریجاً کاهش بدهد.
چرا آمریکا چنین معافیتی داد؟
روز دوشنبه ۱۴آبان ۹۷ وزیر خارجه آمریکا به‌روشنی هدف از این معافیت موقت را توضیح داد و گفت: برای موفقیت در به صفر رساندن فروش نفت رژیم ایران، دست به این کار زده است.
یعنی خود این معافیت یک مرحله و یک حلقه برای به صفر رساندن فروش نفت رژیم بوده است.
ساز و کار این معافیت موقت چیست؟
این معافیت دارای سازوکاری به این شرح است:
۱- مهار قیمت نفت(یعنی این‌که قیمت نفت مورد معافیت مطلقاً بالا نرود و رژیم نتواند با بهره جستن از افزایش قیمت، کاهش فروش نفتش را جبران کند)
۲- آداپته شدن این کشورها(که اصلی‌ترین واردکنندگان نفت رژیم بودند) با قطع کامل وارد کردن نفت از رژیم(برای این‌که اتحاد علیه رژیم در رابطه با تحریمها با موفقیت پیش رود)
به همین علت است که می‌بینیم در رابطه با قیمت نفت، خبرگزاری ایسنای رژیم روز سه‌شنبه یعنی یک روز پس از آغاز اجرایی شدن این سازوکار، اعلام کرد به‌محض اعلام معافیت این ۸کشور، بهای نفت کاهش پیدا کرد. (با وجود این‌که رژیم حساب کرده بود با اعلام تحریمها، قیمت نفت بالا برود!) بنابراین، این معافیتها از سوی آمریکا و سیله‌ای برای هدف، یعنی به صفر رساندن فروش نفت رژیم است.
آیا این معافیت گرچه موقت اما شکستی برای تحریمها نیست؟
رژیم از جمله ظریف می‌گویند این معافیتها در عمل شکست تحریمهاست و نکات و تبلیغاتی از این قبیل.
آیا واقعاً این معافیتها، در تحریمها شکاف ایجاد نمی‌کند؟
پاسخ روشن است: چند روز پیش وزیر خارجه آمریکا تأکید کرد در زمان تحریم نفتی و بانکی اوباما علیه رژیم(قبل از توافق برجام) اوباما بارها به بیش از ۲۰کشور معافیت داده بود.
اما با وجود آن معافیتهای گسترده، نگاهی به همان چندماه تحریم نفتی رژیم همه چیز را روشن می‌کند و نشان می‌دهد که فروش نفت رژیم در آن مقطع حتی نسبت به الآن هم خیلی کمتر بوده است.
به‌عنوان مثال: در سالهای ۹۱ و ۹۲ رشد اقتصادی رژیم بعد از تحریمهای نفتی و بانکی به منفی ۷درصد رسید. در مجموع اقتصاد رژیم طبق آمارهای رسمی ۹درصد کوچک‌تر شد.
آثار تحریمهای سالهای ۹۱ و ۹۲ زودتر و سریع‌تر از هر بخشی بر حوزه نفت و گاز اثر گذاشت، محدودیت در صادرات نفت ایران به حوزه تولید رسید.
ظرفیت‌های تولید و صادرات یک‌به‌یک از مدار خارج شدند و از آنجا که بخش نفت و گاز نیازمند سرمایه‌گذاری مستمر و انتقال تکنولوژی است، این بخش در تمام وجوه، با عملکردی منفی روبه‌رو شد.
در تمام فصل‌های اوج‌گیری تحریم در ۲سال ۹۱ و ۹۲ بخش نفت در بحران رشد منفی گرفتار بود، کاهش میزان صادرات نفت و گاز و همچنین منع سرمایه‌گذاری و حضور شرکتهای معظم بین‌المللی در این بخش، مهم‌ترین آثار تحریمها بر عملکرد بخش نفت و گاز رژیم بود.
اینک در نظر بگیرید وقتی آن تحریمها که از تحریمهای فعلی بسیار ناقص‌تر بودند، با وجود ۲۰معافیت، این‌طور کمر اقتصاد رژیم را شکستند، اکنون تحریمهای حاضر با تنها ۸معافیت، آن هم با این شروطی که گفته شد، چه بلایی بر سر اقتصاد رژیم می‌آورند؟
۳نکته دیگر درباره تحریم و معافیتها
اول: اقتصاد رژیم نسبت به سالهای ۹۱ و ۹۲ بسیار ضعیف‌تر شده است. یک قلم آن موقع دلار زیر ۲هزار تومان بود، الآن ۱۵هزار است.
دوم: آن موقع تحریمهای کاتسا(مادر تحریمها) وجود نداشت، اکنون علاوه بر تمامی تحریمهای نفتی و بانکی و... تحریمهای کاتسا هم جریان دارد.
سوم: خامنه‌ای و رژیمش با همان تحریمهای سال ۹۱ و معافیتهای گسترده و... نتوانستند یک‌سال هم دوام بیاورند و با زانوان خونین، پای میز مذاکره برای زهرخوری رفت. روشن است الآن با این تحریمهای بسا سفت و سخت‌تر و نکاتی که گفته شد، معلوم نیست آخوندها چقدر دوام بیاورند؟
راه‌کارهای رژیم چیست؟
اگر بپذیریم که معافیتها به‌عنوان راه نفس جدی‌ای برای رژیم نیست، سؤال بعدی این است که چه راهی در برابر رژیم باقی مانده است؟
رژیم ۲راه خروجی بیشتر ندارد:
خروجی یکم) یا در برابر شروط ۱۲گانه آمریکا عقب بنشیند و زهر بخورد. که خروجی آن می‌شود ضعیف‌تر و شکننده‌تر شدن کیفی آن - در نتیجه راه هر چه بیشتر برای قیام باز می‌شود.
خروجی دوم) یا کوتاه نیاید، به سمت انقباض برود - که خروجی آن می‌شود فشار بیشتر بر مردم که موجب شعله‌کشیدن قیام می‌شود و حاصل آن آماده‌تر شدن بستر برای فعالیت کانونهای شورشی است.
در نتیجه: تنها ۲راه دارد و در هر دو شق، با پای خود رفتن به سمت سرنگونی‌ست.
تاثیر این وضعیت بر شرایط اجتماعی چیست؟
خود روحانی دیروز دوباره گفت این وضعیت از زمانی آغاز شد که عده‌یی به خیابانها آمدند و در دیماه ۹۶ اغتشاش کردند، ترامپ هم فهمید می‌تواند از برجام خارج شود.
تاثیر تحریمها بر قیام هم این است که رژیم را(در هر کدام از آن دو راه) به‌شدت ضعیف و شکننده کرده و راه را برای قیام و کانونهای شورشی بازتر می‌سازد.
یعنی اینک تمامی طرف‌حساب‌های خارجی و داخلی رژیم به‌خوبی و در عمل دریافته‌اند که راه به زمین زدن رژیم از کدام سو می‌گذرد و در هر شق، کجا را باید کمین‌گذاری کنند!
