آزادی یکی از شورانگیزترین آرمانهای بشر است. اما به آسانی بهدست نمیآید و نیامده است. گوهری گرانبها که قیمتی برایش متصور نیست. دیکتاتورها و مستبدان تاریخ و جغرافیای ما، از هر چه بگذرند و کوتاه بیایند این یکی را در بند و زندان نگه میدارند. دلیلش ساده است، آزادی نفی استبداد و مستبدان است.
اریک فروم گفته بود: «تاریخ بشر، تلاش برای آزادی است». مونتسکیو آن را شاخصی برای مقام آدمیت میدانست که هرکس از آن صرفنظر کند، از جوهره وجودیاش گذشته است. با اینحال میتوان نشان داد که فاشیسم مذهبی حاکم بر ایران، آزادی را در ساحتهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به محاق برده است و میبایست برای نجات آن کوشید.
رتبه ۱۶۰ ایران در آزادی اقتصادی
در دنیای حساب و کتاب و عدد و رقم بهخوبی میتوان انحصارطلبی و سرکوبگری را در بخش اقتصادی جامعه نشان داد. اندیشکده فریزر دومین اندیشکده برتر جهان در حوزه سیاستهای اجتماعی، بهتازگی گزارشی از وضعیت آزادی اقتصادی کشورها منتشر کرده است. در این گزارش جایگاه نظام ولایت فقیه از میان ۱۶۵کشور، در رتبه ۱۶۰ قرار گرفته است! نبود شفافیت مالی، نامساعد بودن محیط کسب و کار و نقش انحصار طلبانه حکومتی از جمله عوامل پایین بودن رتبه رژیم آخوندی است.
«مؤسسه فریزر عدد شاخص آزادی اقتصادی ایران را از ۱۰عدد ۴.۵۳ اعلام کرده که نشاندهنده اندکی کاهش نسبت به عدد ۴.۵۸ در سال گذشته است. دادههای مؤسسه فریزر بیانگر آن است که امتیاز ایران در چهار زیر شاخص «اندازه دولت»، «سیستم حقوقی و حقوق مالکیت»، «مقررات» و «پول قوی» کاهش نسبی داشته است» (دنیای اقتصاد۳۱شهریور۱۴۰۲).
مؤسسه فریزرمیگوید، ایران یکبار دیگر در بین ۱۰کشور قعرنشین در شاخص آزادی اقتصادی قرار گرفته است. بقیه هم شامل کنگو، الجزایر، آرژانتین، لیبی، یمن، سودان، سوریه، زیمبابوه و ونزوئلا با کسب کمترین نمره در انتهای فهرست آزادی اقتصادی جای دارند.
منافع الیگارشهای انحصارطلب در رژیم آخوندی
این وضعیت تحقیرآمیز برای یک ملتی با سابقه تمدن بزرگ و کهن، البته برای مافیای انحصارطلب و ضدتوسعه ملی، منافع سرشاری دارد که به قیمت از هستی ساقط کردن صاحبان اصلی ایران به کسب و حفظ آن مشغولند. فرشاد مومنی اقتصاددان باند مغلوب با مقایسه مناسبات حاکم بر اقتصاد ایران با قمار باز رمان داستایوفسکی میگوید: «طی ۱۵سال گذشته ترجیح ساختار قدرت این بوده است که مسائلش را بهصورت غیربرنامهای و بهصورت موردی و جزیی و جزیرهای حل کند. به همین دلیل در ۱۵سال گذشته قادر به حل هیچ مسأله منفردی نبودند و چقدر خسارت به کشور تحمیل شد به همین دلیل است که همه بحرانها حادتر میشود. راه نجات این است که از طریق توزیع عادلانه قدرت و ثروت همه صداها شنیده شود و اینطور نباشد که فقط منافع الیگارشیها در اتخاذ سیاستها محور شود» (اعتماد۳۰شهریور۱۴۰۲).
آزادی سیاسی، راهگشای آزادی اقتصادی
مردم ایران با همه توش و توان خود در کسوت جوانان، نیروهای مترقی و آزادیخواه و فداکارش بهروشنی دریافته است که راهحل عموم بحرانها و ابر چالش هایش برای زندگی شرافتمندانه و توأم با رفاه، جز در بهدست آوردن آزادیهای سیاسی حاصل نمیگردد. آزادیهای سیاسی؛ به مردم جامعه اجازه میدهد تا نوع حکومت مورد نظرشان و نمایندگان قانونگذار و مجریان کارآزموده را از میان ذیصلاحترین و پاکترین فرزندانش برگزیند؛ و هرگاه که ایشان از جاده توسعه و عدالت منحرف شدند آنها را تغییر دهد. با اینحال در این مورد هم شاخصهایی در جهان ترسیم شده است که رتبه دولتهای حاکم در برقراری آزادی سیاسی را نشان میدهند. طبق معمول رژیم آخوندی در این بخش هم در قعر هر جدولی قرار دارد.
در گزارش مؤسسه «خانه آزادی» که چندی پیش انتشار یافت، رژیم آخوندی جزو کشورهای «غیرآزاد» قرار گرفته بود. وضعیت آزادی در ایران حتی وخیمتر از کشورهای عراق، ترکیه و پاکستان میباشد.
«بر اساس گزارش سالانه این اندیشکده، ۵۴کشور جهان و از جمله کشورهایی همچون ایران، چین، کره شمالی، سودان در شمار کشورهای "غیرآزاد" هستند» (دویچه وله۲۰ اسفند ۱۴۰۱).
به این ترتیب وضعیت دموکراسی در ایران وخیمتر از بسیاری از کشورهایی منطقه است. ایران در مجموع ۱۲ امتیاز از ۱۰۰ امتیاز مربوط به دسترسی کامل به آزادیهای سیاسی و مدنی را به خود اختصاص داده است.
اگر چه فاشیسم مذهبی تا روز سرنگونی دست از سرکوب آزادیهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی برنمیدارد اما این امر ذرهیی از اراده آزادیخواهانه بهترین و فداکارترین آرمانخواهان میهن را کاهش نمیدهد. باشد که روزی کشور ایران در صدر همه جدولهای رشد و پیشرفت و آزادی در جهان قرار بگیرد.
پوریا بهاری
مسئولیت محتوای مطالب وارده برعهده نویسنده است